Redakcja abcZdrowie

„Stopa cukrzycowa” pojawia się w wyniku uszkodzenia naczyń i nerwów, które powodują, że nie czujemy ucisku, tarcia, gorąca, które powodują rany i owrzodzenia na stopie. Przez zwężone naczynia nie dopływa krew, odporność jest osłabiona, więc te rany łatwo się zakażają, a to prowadzi do martwicy i zgorzeli. „Stopa cukrzycowa” pojawia się u osób długotrwale chorych na cukrzycę.

Po dziesięciu latach od dnia rozpoznania cukrzycy, ryzyko wzrasta. Narażeni są na nią przede wszystkim mężczyźni. Dlatego, jeśli zobaczy Pan na stopach jakiekolwiek zaczerwienienia, owrzodzenia, pęcherze, rany, wydzieliny, strupy lub świąt, to powinien pan jak najszybciej udać się do lekarza.

„Stopie cukrzycowej” zapobiega się przez:

- codzienną kontrolę stóp;
- dbanie o czystość stóp. Mycie ich  w letniej wodzie (30-35% C) i dokładne osuszanie (zwłaszcza między palcami);
- stosowanie środków zmiękczających na bazie wazeliny, lanoliny i oleju z dodatkiem naturalnych środków odkażających;
- systematyczne obcinanie paznokci (prosto, bez zaokrąglania katów);
- systematyczne sprawdzanie wnętrza obuwia (czy nie ma szorstkich miejsc, czy wkładka nie jest pognieciona itd.);
- zmianę co najmniej raz dziennie (latem częściej) skarpet, a w przypadku kobiet rajstop. Skarpety i rajstopy muszą być suche.

Pani Krystyno, przede wszystkim powinna Pani posłuchać rady swojego lekarza i zrobić to badanie. Tylko wówczas zyska pani pewność, czy  jego podejrzenia się potwierdzą, czy też nie. Zaś co do grzybic, to rzeczywiście cukrzyca sprzyja ich powstawaniu. Najczęściej są wywoływane przez drożdżaki.

Grzybica pojawia się w ciepłych i wilgotnych miejscach: w dołach pachwinowych, pachowych, pod piersiami, między palcami. Leczy się ją za pomocą środków przeciwgrzybiczych. Na fałdy skóry stosuje się talk, żeby je wysuszyć. Inne okolice należy nawilżać kremami, zwłaszcza zimą i po kąpieli, bo skóra w cukrzycy jest sucha. Poza grzybicami cukrzycy cierpią również na inne dolegliwości skórne, takie jak zakażenia bakteryjne (czyraki, jęczmień) lub świąd.

Pani Doroto, postąpiła pani jak najbardziej prawidłowo. Leczenie lekkich postaci hipoglikemii polega na doustnym przyjęciu szybko wchłanianych, prostych węglowodanów. Takie napoje energetyczne jak „Red Bull”, pepsi cola, coca cola rzeczywiście zawierają czystą glukozę. Podwyższony poziom cukru utrzymuje się około 45 – 60 minut, więc dobrze pani zrobiła podając dziecku kanapkę. Tym samym po opanowaniu pierwszych objawów hipoglikemii dziecko przyjęło porcję węglowodanów złożonych.

Oczywiście inna byłaby sytuacja, gdyby to był przypadek ciężkiej postaci niedocukrzenia. Należy pamiętać, że nie podaje się nieprzytomnej osobie ani napoju, ani jedzenia, ponieważ to może spowodować uduszenie lub doprowadzić do późniejszego zapalenia płuc. W takim przypadku wstrzykuje się choremu domięśniowo glukagon i wzywa pogotowie, aby służby medyczne podały mu glukozę dożylnie.

Osoby chore na ten typ cukrzycy nie są otyłe. Najczęściej mają prawidłową wagę ciała, a nawet niedowagę. Dlatego dieta nie ma na celu redukcji masy ciała, ale jest nieodzownym elementem leczenia choroby. Powinna być indywidualnie dobierana do potrzeb pacjenta. Trzeba więc uwzględnić w niej wiek, płeć, stan fizjologiczny i aktywność fizyczną. Jednak przede wszystkim należy pamiętać o najistotniejszej sprawie, czyli o dopasowaniu diety do czasu podawania insuliny oraz właściwych jej dawek. Posiłki muszą być spożywane regularnie, co zapobiega zbyt dużym wahaniom cukru we krwi.

Podstawowe zasady diety w cukrzycy typu 1:

Regularne spożywanie posiłków.

W dwóch – trzech głównych posiłkach muszą się znaleźć produkty dostarczające białko pochodzenia zwierzęcego – mleko,  przetwory mleczne, chude mięso i wędliny, jaja, ryby.

Wybieraj mięsa o małej zawartości tłuszczu i cholesterolu. Pozwoli to zapobiec miażdżycy, na którą cukrzycy są narażeni w znacznie większym stopniu niż osoby zdrowe. Co najmniej dwa razy w tygodniu zastąp obiady mięsne rybnymi. Najlepiej, żeby to były ryby morskie.

Pamiętaj o węglowodanach złożonych, które pomagają w regulacji poziomu glukozy i dostarczają powyżej 50% energii diety (białka 15 – 20%, tłuszcz mniej niż 30%). Znajdują się one w: kaszach, płatkach, makaronach, pełnoziarnistym pieczywie, warzywach strączkowych, ziemniakach.

W twojej diecie muszą się znaleźć produkty zbożowe, warzywa, owoce – źródło błonnika pokarmowego. Należy wystrzegać się jedzenia zbyt dużych ilości winogron, mango, bananów, które zawierają sporo cukrów prostych. Nie jedz owoców konserwowanych oraz suszonych, ponieważ dostarczają dużej ilości cukrów.

Zrezygnuj ze słodyczy i słodkich napojów, bo powodują gwałtowny wzrost poziomu glukozy we krwi. W przypadku cukrzycy wyrównanej można jeść niewielkie ilości słodyczy wraz z produktami spożywczymi, bo wtedy nie mają tak dużego wpływu na glikemię poposiłkową.

Ogranicz spożycie soli i produktów z dużą jej zawartością, na przykład wszelkiego typu fast foodów, konserw, przetworów wędzonych, zrezygnuj z alkoholu. 

Jak widzisz masz duże możliwości urozmaicenia swojej diety. Jednak, jeśli masz z nią problemy, poproś o pomoc lekarza lub dietetyka.

Ilość jedzonych posiłków zależy od liczby wstrzyknięć insuliny i od czasu jej działania.

Zazwyczaj zaleca się spożywanie 5-7 posiłków w ciągu dnia: pierwsze śniadanie, drugie śniadanie, obiad, podwieczorek, pierwsza kolacja, a czasem druga kolacja i dodatkowy posiłek przed snem. Godziny posiłków muszą być stałe, dostosowane do czasu podawania insuliny.

Posiłek należy zjeść:

- przy stosowaniu insuliny szybko działającej najpóźniej do 30 minut od zastrzyku,

- przy stosowaniu insuliny o pośrednio wydłużonym czasie najpóźniej do 40 minut od zastrzyku,

- przy stosowaniu insuliny o długim czasie działania najpóźniej do 1 godziny od zastrzyku.

W przypadku mieszanek insulin o różnym okresie działania, czas spożycia posiłku należy ustalić z lekarzem.