Pytanie o ubezwłasnowolnienie osoby znajdującej się w szpitalu psychiatrycznym

Wniosek taki składany jest przez rodzinę, potrzebna jest jednak opinia lekarza (opisująca zaburzenia przemawiające za ubezwłasnowolnieniem danej osoby). Brane jest głównie pod uwagę zagrożenie zdrowia i życia pacjenta oraz innych osób, oraz możliwość samostanowienia pacjenta i odpowiedzialności za własne czyny (poczytalności). Inaczej mówiąc - sąd kieruje się dobrem zarówno pacjenta jak i rodziny. Opiekun prawny przejmuje wówczas decyzyjność i odpowiedzialność (czyli także opiekę) za osobę ubezwłasnowolnioną. Jeśli są Państwo przekonani, ze będzie to najlepsze wyjście- warto zwrócić się do lekarza prowadzącego.

Witam Panią,

Z polskich przepisów wynika (art. 13 § 1 i art. 16 § 1 Kodeksu cywilnego), że podstawą ubezwłasnowolnienia (całkowitego czy częściowego) może być choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy lub inne zaburzenia psychiczne powodujące, że osoba nie jest w stanie pokierować swoim postępowaniem lub też potrzebuje pomocy do prowadzenia swoich spraw. Nie wystarczy poczucie członków rodziny, że dana osoba ich ‘terroryzuje’, czy też stwarza inny dyskomfort w życiu codziennym. Dodatkowo warto wiedzieć, że osoba ubezwłasnowolniona ma prawo do zgłoszenia wniosku o wszczęcie postępowania o uchylenie lub zmianę ubezwłasnowolnienia (orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego).

Aby doszło do ubezwłasnowolnienia danej osoby, warunkiem koniecznym jest złożenie wniosku o ubezwłasnowolnienie do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby, której dotyczy wniosek (czyli w tym przypadku – Pani babci) sądu okręgowego. Art. 545 § 1 KPC określa, iż do zgłoszenia wniosku o ubezwłasnowolnienie są uprawnieni: małżonek osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie; jej krewni w linii prostej oraz rodzeństwo; jej przedstawiciel ustawowy. Jako wnuczka, może Pani taki wniosek złożyć. Lekarz prowadzący ze szpitala, w którym przebywa Pani babcia, nie jest do tego uprawniony.

Pomoc pracowników szpitala będzie niezbędna do uzyskania kserokopii posiadanej dokumentacji medycznej, jak również świadectwa lekarskiego, określającego stan zdrowia psychicznego lub opinii psychologa o stopniu niepełnosprawności umysłowej.
Będzie to niezbędne, jeżeli ubezwłasnowolnienie miałoby być orzeczone z powodu choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego i w wypadku braku takiego świadectwa lub opinii sąd odrzuci wniosek o ubezwłasnowolnienie.

Pozdrawiam,
Elwira Chruściel