Czym jest katatonia o zachowanej świadomości?

Witam,

Katatonia (zespół katatoniczny) jest zespołem ogólnoustrojowych zaburzeń, których podstawowym objawem są różnorodne zmiany aktywności ruchowej. Są one spektakularne i dominują w obrazie klinicznym, stąd często przez katatonię rozumie się tylko owe zaburzenia ruchu, dlatego używa się także sformułowania: zachowania katatoniczne.

Zespół katatoniczny posiada dwie podstawowe formy:

1. Postać hipokinetyczna

Aktywność zmniejsza się, ruchy wykonywane przez chorego są wolniejsze, mogą być bardzo powolne. W wypadku nasilonych zaburzeń chory jest niemal znieruchomiały bądź zastyga i nie wykonuje żadnego ruchu (osłupienie katatoniczne, łac. stupor katatonicus). Chory mówi wolno, może mówić cicho albo całkowicie milczeć (mutyzm, łac. mutismus). Świadomość chorego może być zachowana i jasna, może też być zmącona w podobny sposób jak w majaczeniu. Chory zazwyczaj nie wypowiada urojeń ani nie doznaje omamów, mogą one jednak być jego udziałem, wtedy są niejednokrotnie mało intensywne i niestałe. Mutyzm może mieć charakter wybiórczy tj. chory zachowuje milczenie wobec jednych osób, natomiast rozmawia, choćby zdawkowo, z innymi. Spowolnienie ruchowe i zastyganie, a także inne towarzyszące objawy mogą występować z różną siłą w ciągu dnia.

2. Postać hiperkinetyczna

Objawami jest nadmierne pobudzenie i dezorganizacja aktywności ruchowej, która staje się chaotyczna, dziwaczna i bezcelowa. Przy większym pobudzeniu chorzy mogą krzyczeć, skakać, miotać się, być agresywni. Cześć aktywności ruchowej, gestów i mimiki może mieć charakter stereotypowy (perseweracyjny) i dziwaczny. Często w tym stanie chory doznaje urojeń i halucynacji, a kontakt z nim jest niezwykle utrudniony lub niemożliwy. W wypadku dużego pobudzenia katatonicznego aktywność chorego jest skrajnie nasilona, zupełnie bezładna, całkowicie niekontrolowana (szał katatoniczny).

Odpowiadając na drugą część Pana pytania - choroby, schorzenia i stany, w przebiegu których mogą wystąpić objawy katatoniczne są następujące:
-schizofrenia
-stany zapalne ośrodkowego układu nerwowego ( neuroinfekcje)
-demencje
-zaburzenia metaboliczne
-choroby afektywne
-zatrucia niektórymi środkami farmakologicznymi (także tzw. złośliwy zespół poneuroleptyczny)

Mam nadzieję że wyczerpująco odpowiedziałam na Pani pytanie.

Pozdrawiam serdecznie
Karolina Kapias
www.strefarozwoju.org.pl