Szanowna Pani.
Badania wykazały, że zazdrość, jeśli można ją opanować, zmienia nasz stan uczuciowy i emocjonalny, sprawia to, iż miłość jest trwalsza, a seks bardziej namiętny. „Zdrowa” zazdrość motywuje i sprawia, że czujemy się cenieni, pożądani i docenieni. Jednakże według dr Jacqui Gabb, profesora socjologii i intymności na Open University w UK: „zazdrość może być destrukcyjna – dla obu stron – i może zniszczyć związek” „Choć jest to naturalne uczucie, życie z zazdrosnym partnerem może być stresujące”. Zazdrość może przybierać różne formy, Jednak dr Gabb twierdzi, że w przypadku par najczęstszą formą zazdrości jest „zazdrość romantyczna”, w której jeden lub oboje partnerów dostrzegają dla związku zagrożenie rzeczywiste, lub wyimaginowane; „Romantyczna zazdrość wynika z braku zaufania, co rodzi niepewność i ostatecznie może prowadzić do chęci kontroli”. Przytoczyłem dr Gabb bowiem bardzo czytelnie przedstawia czym jest zazdrość, jakie ma cechy destrukcji i strukturę. Efektem zazdrości jak wskazuje dr Gab; jest dążenie do kontroli nad relacją partnerską. W efekcie zazdrość, pomijając „zdrową zazdrość” to uczucie patologiczne. Uczucie zazdrości patologicznej samo w sobie nie jest problemem, natomiast negatywne zachowania i emocje, jakie generuje, to sprawia, iż partnerzy zaczynają postrzegać związek w krytycznym świetle. Negatywne zachowania i emocje w efekcie wyzwalają pomiędzy partnerami nieporozumienia i konflikty. W konsekwencji zazdrosny partner usiłuje kontrolować lub kontroluje partnera. Gdy tylko zauważymy taką ingerencję zazdrosnego partnera na naszą drogę indywidualności, wówczas należy rozmawiać i współpracować z partnerem, aby wyjaśnić i rozwiązać powstające problemy. Wysłuchanie zazdrosnej strony pomoże dowiedzieć się czegoś, co pozwoli ustalić kondycję psychiczną partnera, jego zamiary. Co więcej, słuchanie, czy konstruktywna rozmowa jest niezbędne w budowaniu zdrowej relacji i budowie wzajemnego szacunku. Rozmawiając z zazdrosnym partnerem przede wszystkim należny dążyć do zrozumienia, dlaczego partner czuje się zazdrosny i w związku z jakimi potrzebami czy też problemami staje się zaborczy. Ważne, aby ustalić, co mogło być przyczyną; być może została oszukana w poprzednim związku, może ma trudności z samoakceptacją, przyczyn może być nieskończona ilość. Poza tym w trakcie rozmowy ustalamy; czego zazdrosny partner od nas oczekuje, co mu daje kontrola naszej relacji i dlaczego brak kontroli nad relacją jest dla niego tak ważny. Najważniejszym zadaniem w zbieraniu informacji o zazdrosnym partnerze jest ustalenie jak i gdzie uczucie zazdrości funkcjonuje w „biegunie zazdrości”: z jednej strony czy zazdrosny partner boi się, o trwałość związku, bo na przykład jego partner szuka kogoś innego lub traci zainteresowanie związkiem czy też może jest u drugiego bieguna gdy jest skrajnie patologiczna opcja zazdrości, czyli zazdrosny partner ma chorą potrzebę kontroli związku. Prościej mówiąc zazdrość ma zawsze podłoże rzeczywiste, lub wyimaginowane. Zazdrosny partner może eskalować wyobrażenia z tego co się dzieje w realności, nawet z drobnych doświadczeń jak np. rozmowa żony ze współpracownikiem lub przełożonym w jego wyobraźnia może wyabstrahować scenariusz filmu erotycznego; Tak może działać nasza percepcja gdy jest zaburzona. Z drugiej strony bieguna jest natomiast typ osobowości socjopatycznej, zazwyczaj obarczony traumatycznymi przeżyciami z przeszłości swego życia. Taka socjopatyczna osoba dąży do dominowania nad wszystkimi i zazwyczaj dobiera sobie ofiarę podatną na jej wpływ, zazwyczaj, aby popaść w relację z socjopatą; trzeba stwarzać odpowiednie symptomy zachowawcze swoim zachowaniem. Te zachowania stymulują chorą osobę do działania i pozyskania swojej ofiary. Środek diagramu to charakterystyka osoby pomiędzy schizofrenikiem a socjopatą: Czyli tym, co tworzy chore wyobrażenia o związku i tym które chce zachłannie posiadać i dominować. Samoistnie tworzy się twierdzenie, iż relacje osób z zaburzeniami będą narażone na patologiczną zazdrość. Co więcej, dyskurs, czyli ukierunkowana, zaplanowana rozmowa w naszym przypadku z człowiekiem posiadającym zaburzenia, aby był konstruktywny, wymaga wiedzy psychologicznej i stabilności emocjonalnej. W innym przypadku taka komunikacja kończy się zakłóceniem relacji lub zmanipulowaniem jednej ze stron. Podstawową zasadą dyskursu w rozmowie gdzie zakładamy, że ktoś ma problemy psychiczne, a takim jest patologiczna zazdrość, należy stosować się do zasady „nie próbuj wygrać kłótni ani rozwiązać problemu”. W trakcie konwersacji zachowujemy spokój umysłu i formujemy cele, jakie należy osiągnąć w trakcie rozmowy. Cele korzystniej ustalić przed rozpoczęciem dialogu. Istotne, aby w trakcie dyskursu zapamiętywać informacje, które są istotne w odniesieniu do celów, jakie ustaliliśmy. Po akcie dyskursu oceniamy uzyskane informacje i analizujemy je, następnie zastanawiamy się, jak zastosować uzyskaną wiedzę. Poprawna analiza materiału z rozmowy, szczególnie ze stwierdzeń, jakie padają podczas konwersacji, jest niezbędną funkcją rozwiązywania problemu.
Niestety rozmowy są skuteczne i wiarygodne tylko w początkowym czasie związku i w pierwszej fazie rodzenia się patologicznego uczucia zazdrości. W fazie późniejszej gdy jesteśmy pod wpływem zazdrosnego partnera, bardzo trudno o obiektywną rozmowę między partnerami i w efekcie o trafne wnioski. Podobnie lub trudniej o konstruktywną rozmowę w przypadkach gdy mamy do czynienia z osobami socjopatycznymi, które już od początku relacji mają świadomy lub nieświadomy cel ubezwłasnowolnienia i wykorzystania partnera. Jednakże i w tym przypadku wymiana informacji jest przydatna i może pozwolić na ustalenie negatywnych cech osobowości partnera. Przykładowe zachowania, uczucia emocje, które mogą stanowić symptomy rozpoznawcze osób socjopatycznych lub z tendencją do socjopatii to: wykorzystywanie inteligencji, uroku i charyzmy do manipulowania innymi, wysoka samoocena, brak wyrzutów sumienia, brak empatii, wyraźne, powtarzające się wzorce lekkomyślnego zachowania, kłamstwo dla osobistych korzyści, impulsywności lub przesadna pedantyczność, próba kontrolowania czy przekonania innych do swojej racji wykorzystując nierealne nagrody, uczucia, groźby lub agresję. Podane przykłady nie mogą stanowić pewnika i na ich podstawie nie należy stwierdzać, iż ktoś, dla przykładu; kto jest szarmancki, jest socjopatą. Do stwierdzenia socjopatii potrzebny jest szereg długotrwałych badań przeprowadzonych przez psychiatrę. Pamiętajmy, na podstawie podanych powyżej wartości możemy jedynie wyciągnąć wnioski, o niedoskonałości naszych partnerów. Jednakże informacje z rozmowy mogą być przydatne do ustalania stanu naszej relacji z zazdrosnym partnerem, a także niezbędne w obserwacji i wyjaśnianiu negatywnych zachowań. Dla przykładu gdy skłamią zacząć baczniej ich obserwować i szukać odpowiedzi w rozmowach, dlaczego to zrobili. Gdy są wobec nas szczególnie uroczy lub ponad przesadnie mili i uprzejmi użyj rozmowy, aby ustalić, co jest celem takiego zachowania.
Analizując informacje, jakie Pani przedstawia w swoim pytaniu, cytuje: „mój partner robi się zazdrosny o sam fakt, że pracuje z mężczyznami (dodam, że pracuje zdalnie i kontakt mam tylko i wyłącznie poprzez komunikatory firmowe” stwierdzenie sugeruje to, iż partner szuka pretekstu do zmian relacji w związku; Może to być zyskanie większej władzy nad partnerem, w celu np. podniesienia własnej samooceny czy zwiększenie wymagań i roszczeń od partnera; często roszczenia te są w sferze seksualnej. Istnieje także obawa, że partner dopuścił się niewierności fizycznej, wówczas często staje się zazdrosny. Jednakże są to jedynie założenia teoretyczne i nie powinny odnosić się do konkretnych przypadków. Dalej pisze Pani, cytuje; obarcza mnie winą o te sytuacje; na podstawie tego stwierdzenia możemy przyjąć, iż partner przejawia chęć kontroli i manipulacji, o czym świadczy to, iż chce u Pani wywołać patologiczne poczucie winy. Wzbudzanie poczucie winy jest formą manipulacji emocjonalnej, mającą na celu modyfikację myśli, uczuć i zachowań jednocześnie ma za zadanie wywołanie silnych negatywnych reakcji emocjonalnych. Po miesiącach lub latach podleganiu wpływom generowania patologicznego poczucia winy takie uczucia jak wstyd, żal, niska samoocena, emocje jak agresja, strach czy inne destrukcyjne uczucia i emocje zaczynają być nieodzownym elementem życia prześladowanej osoby. Co istotne człowiek poddany takiej manipulacji z czasem traci wszelki opór i chęć szukania pomocy, staję się ofiarą. Jednak co ciekawe w pierwszej fazie takich związków oboje partnerów czuje się dobrze w swoich rolach, później następuje faza druga gdy zaczynamy dostrzegać pewne negatywne elementy relacji; W mojej ocenie jest Pani we wczesnej fazie drugiej. Faza trzecia to gdy jeden z partnerów jest całkowicie pod wpływem drugiego i stan rzeczy jedynie się pogłębia w negatywnym kierunku, dążąc w skrajnych przypadkach do zniewolenia psychicznego, a także fizycznego. Ofiara w fazie trzeciej nie szuka rozwiązań z wyjścia z takiej sytuacji i zazwyczaj tkwi w niej.
Jeśli ma Pani poczucie kontroli przez swojego partnera, należy poszukać profesjonalnej pomocy. Samodzielne próby rozwiązania problemu z uczuciem zazdrości są zazwyczaj nieefektywne.
Co więcej, jeśli ustalimy lub będziemy otrzymywać sugestię od rodziny, lub znajomych co będzie sugerowało, lub nawiązywało, iż partner znajduje się na jakimkolwiek punkcie „bieguna zazdrości” lub zdradza pojedyncze silne cech osobowości socjopatycznej; Nie zwlekajmy, udajmy się po pomoc psychoterapeuty, psychologa czy też lekarza psychiatrii. Partnerzy, którzy chcą dominować i posiadać to zazwyczaj mistrzowie retoryki, manipulacji i bezwzględności: Bardzo szybko doprowadzają ofiarę do fazy trzeciej, czyli bezwzględnej uległości.
Z poważaniem M Bakun
